هنر تجلی ابعاد و ساحت غیر مادی انسان در عالم طبیعت است که گاهی در خدمت اندیشه متعالی انسانها است و گاهی در خدمت غرائز حیوانی او قرار می گیرد. هنر اسلامی آن هنری است که تجلی معنویت و تعهد انسان باشد و در خدمت تعالی اندیشه و عمل انسان قرار گرفته و موجب سستی و انحراف در فکر و عمل او نشود.
لغت تذهیب واژه ای عربی است. تذهیب به معنای طلا کاری و زراندوزی کردن است از طرفی رنگ طلایی در هنر تذهیب به عنوان رنگ درخشانی است که ارزش ویژه ای دارد به همین دلیل تذهیب را زر گرفتن و طلاکاری دانسته اند. تذهیب را می توان مجموعه ای از نقشهای بدیع و زیبا دانست که نقاشان و مذهبان برای هر چه زیبا کردن کتاب های مذهبی، علمی، فرهنگی، تاریخی، دیوان اشعار، جنگهای هنری و قطعه هایی زیبای خط به کار می برند. سر سوره ها نیز غالبا دارای نقوش تزئینی بوده و عموما در سمت راست آن ها یک یا چند گل درشت و ترنج طرح می زدند. شروع سوره ها و اسم آن را هم به قلم زر می نوشتند و نقطه های حروف را با رنگ قرمز و سبز و یا زعفران و آب طلا مشخص می کردند. تنها در ایران است که تذهیب با این نظم و با این هندسه دیده می شود. از تغییراتی که در طرز تذهیب و آرایش قرآن و کتاب حاصل گردیده این است که اشکال هشت گوش و ستاره های دوازده پر به صورت مرکب یا مجزا از هم برسرلوح دیده می شود و نیز ستاره های آبی رنگ و گلهای پرپر کوچک بکار رفته است. نمونه ای از خوشنویسی باستانی و تزئین کتاب قرآن که به سبک گشایش تهیه شده است.
شما میتوانید با مراجعه به اینجا عکس های بیشتری از تذهیب نسخه های قدیمی قرآن کریم را ببنید.
