در معماری ایرانی، با وجود خصایلی چون تناسب و زیبایی سر درها وگنبدها و ایوان‌ها خصلتی که بیشتر شایستهٔ بررسی است گوهر معماری ایرانی و منطق ریاضی و عرفانی آن است. معماری ایران دارای ویژگیهایی است که در مقایسه با معماری کشورهای دیگر جهان از ارزشی ویژه برخوردار است: ویژگیهایی چون طراحی مناسب، محاسبات دقیق، فرم درست پوشش، رعایت مسائل فنی و علمی در ساختمان، ایوانهای رفیع، ستونهای بلند و بالاخره تزئینات گوناگون که هریک در عین سادگی معرف شکوه معماری ایران است. مسجد ۷۲ تن مشهد با رنگ و نقش کاشی‌های خود یک بنای تاریخی و قدیمی است که در همسایگی امام هشتم قرار دارد و مکان زیارتی و سیاحتی برای زائران داخل و خارج از کشور به شمار می‌رود. فضای مسجد، شامل دو مناره و یک ایوان اصلی ورودی است و چهار ایوان کوچک، به حالت تقارن در طرفین ایوان اصلی قرار گرفته‌اند که به درون بنا راه می‌یابند. در پایه راست ایوان، عبارت «عمل بن شمس‌الدين محمد تبريزی بنا» باقی مانده است که حکایت از نام معمار بنا دارد. معمار هنرمند مسجد شاه، برای تزئینات این بنا، هنرهای گچبری، نقاشی و کاشی را به‌کار برده است و علاوه بر آن، ساختمان را با آجر آرایش داده. مناره‌ها نیز با آجر و کاشی معرق تزیین شده‌اند و اسامی «الله» در بدنه مناره‌ها و بر کاشی‌ها خودنمایی می‌کنند. همجواری این بنا با حرم رضوی، فرصتی را برای زائران فراهم کرده است تا ساعتی را در فضایی سرشار از رنگ و نقش کاشی‌هایی نفیس و زیبا سپری کنند.
