از لحاظ تاریخی معماری اولین هنری بشمار میآید که توانست خود را با مفاهیم اسلامی سازگار نموده، از طرف مسلمانان مورد استقبال قرار گیرد. معماری در جهان اسلام یکی از بزرگترین جلوههای ظهور یک حقیقت هنری در کالبد مادی بشمار میرود. معماری اسلامی بعنوان یکی از موفقترین شیوههای معماری در تاریخ معماری جهان قابل بازشناسی است. در یک نگاه جامع نگر میتوان پیوستاری ارزشمند و پویا را در بناهای اسلامی باز شناسی کرد که موجب شده تمامی آنها در قالبی واحد با عنوان معماری اسلامی در کنار یکدیگر قرار گیرند. نمونه ای از این معماری را می توان در تصویر ملاحظه کرد که مسجد پیامبر اسلام در مدینه را نشان می دهد.
مسجدالحرام یا مسجد اعظم، بزرگترین مسجد جهان اسلام و قبلهگاه مسلمانان است. مسجدالحرام در شهر مکه در کشور عربستان سعودی قرار دارد. بنابر آموزههای اسلام هر انسان و موجود زندهای که وارد آن شود ایمن است و نباید به او آسیب رسانده شود. در صدر اسلام، مسجدالحرام بسیار کوچک بود. نخستین بار خلیفه دوم، عمر بن خطاب دستور داد خانههایی بخرند و بر مساحت مسجد بیفزایند. تا آن زمان، به دور مسجد دیوار نبود. عمر دستور داد دور مسجد دیواری نیز بکشند. خلیفه سوم، عثمان برای مسجد رواق ساخت و بدینگونه قسمتهایی از مسجد سر پوشیده شد. پس از آن ولید مسجد را به زیبایی بازسازی کرد و ناودان کعبه را با طلا ساخت. از آن زمان تاکنون بارها مسجدالحرام گسترش یافتهاست. به کعبه، خانه خدا، بیتاللهالحرام، بیت العتیق و بیتالحرام نیز میگویند. دلیل نامگذاری کعبه به بیتالحرام این است که خداوند ورود مشرکان را به این مکان مقدس حرام و ممنوع فرموده است. بیتاللهالحرام در شهر مکه قرار دارد و در تاریخ، مورد احترام همگان بودهاست. بنابر آیاتی از قرآن و روایات امامان شیعه، خانه کعبه نخستین و مقدسترین بنا و اولین مسجدی است که بر روی زمین ساخته شدهاست.