هنرهای مسلمانان به بخشی از هنر اطلاق میشود که در جامعه مسلمانان و نه لزوماً توسط مسلمانان رواج داشته است. هرچند ممکن است این هنرها در مواردی با تعالیم و شریعت اسلام انطباق نداشته باشد ولی تأثیر فرهنگ اسلامی و منطقهای در آن بهخوبی نمایان است. معماری در جهان اسلام یکی از بزرگترین جلوههای ظهور یک حقیقت هنری در کالبد مادی بشمار میرود. از لحاظ تاریخی معماری اولین هنری بشمار میآید که توانست خود را با مفاهیم اسلامی سازگار نموده، از طرف مسلمانان مورد استقبال قرار گیرد. معماری اسلامی بعنوان یکی از موفقترین شیوههای معماری در تاریخ معماری جهان قابل بازشناسی است. در یک نگاه جامع نگر میتوان پیوستاری ارزشمند و پویا را در بناهای اسلامی باز شناسی کرد که موجب شده تمامی آنها در قالبی واحد با عنوان معماری اسلامی در کنار یکدیگر قرار گیرند. معماری اسلامی یکی از ناب ترین و قدیمی ترین فعالیت هایی است که مسلمانان از سال های دور به آن مشغولند و سوابق درخشانی نیز در این زمینه دارند. حرم حضرت فاطمه معصومه که نمایی از سقف تالار قدیمی آنرا در تصویر مشاهده می کنید، نمونه ای از این معماری می باشد.
معماری ناب ایرانی و اسلامی در سراسر حرم مطهر بکار گرفته شده است. حرم مطهر حضرت معصومه (س) چندین مرتبه تجدید بنا و اصلاح شد و سالهای متمادی روی مرقد فاطمه معصومه باقی بود تا این که در سال ۱۳۶۸ هجری شمسی به دستور تولیت آن زمان شکل ضریح را تغییر دادند و ضریحی را با ظرایف هنری ویژهای به جای آن نصب نمودند که آن ضریح همچنان برفراز قبر فاطمه معصومه برقرار است و در اسفند ماه ۱۳۸۰ شمسی اصلاحات و تعمیرات جدید صورت گرفت. تمام قسمتهای نقرهای ضریح از نقره ۹۲ درصد با نقره ۱۰۰ درصد خالص خریداری شده از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایرانتعویض شد و چوبهای زیر آن اعم از ستون و پایه و… به دست استادان اصفهانی ساخته و قلمزنی شد و کارشناسان آستانه مقدسه (قسمت نقرهای) آن را تعویض کردند و ضریح سابق فرسوده شده را به خزانه تحویل داده شد. حرم فاطمه معصومه در میان بقعه با بلندی ۲۰ و طول و عرض ۹۵ در ۲۰ متر قرار گرفته و با کاشیهای نفیس و زرفام آغاز قرن هفتم پوشیده شدهاست. گرداگرد مرقد، دیواری به بلندی دو متر و طول و عرض تقریبی (۸۰ در ۴۰) قرار دارد که در سال ۹۵۰ بنا گردید و با کاشی معرق آراسته شد که اکنون این دیوار با ضریح مشبک از جنس نقره پوشیده شده است.
معماری اسلامی - نمایی از سقف تالار قدیمی در نزدیکی حرم حضرت فاطمه معصومه در شهرستان مقدس قم - 13