خردنگارگری (یا مینیاتور با ریشهٔ لاتین minium/خاک سرخ، سرب قرمز)، به تصویری از تاریخ باستان یا دست نویس آراستهای قرون وسطی گفته میشود؛ نمونهای ساده که برای تزئین کتابها در آن دوران با کمک رنگ دانههای گرم تهیه میشد. به طور کلی از اوایل سدههای میانه تا ورود به مرحله دوم دورهٔ جدیدی آغاز کنندهٔ ریشهشناسی موشکافانه برای شناخت مفهوم کلی و رهایی از سردرگمی به وجود آمد و نتیجهٔ آن استفاده از این سبک در تصویرسازیهای کوچک و مینیاتور چهره شد، هر چند که از زمانهای دورتر نیز استفادههای کم و جزئی میشد.
جدا از عقاید سنتی غرب و بیزانس، این سبک و سنت در بین گروههایی از آسیا دیده شده که معمولاً گویای شواهدی در طبیعت و مناظر میباشد، و از آن میتوان به تک برگههای به جا مانده در کتابچهها و مجموعههای کهن اشاره کرد و این موضوع با طرحهای آبرنگ غربی فرق دارد و قابل بحث میباشد. از این نمونههای آسیایی میتوان به نگارگری ایرانی، نگارگری مغولی، نگارگری عثمانی و دیگر شاخههای نگارگری هندی اشاره کرد. مشهورترین و ارزندهترین نمونههای هنر تصویری ایران را میتوان بر صفحات نسخههای خطی و مرقعات ملاحظه کرد مرقع گلشن مجموعه ای است بی نظیر از هنر ظریف نقاشی و خوشنویسی از مکتب هند و ایرانی که سرشار از ذوق و هنر هنرمندان ایرانی و هندی است که به خواست و دستور جهانگیر پادشاه سلسله گورکانی هند میان سالهای ۱۰۱۴ تا ۱۰۳۹ هـ.ق در دورهٔ هنر درخشان هند و ایرانی پدید آمده است. در این مرقع نمونه عالیترین نوع هنرهای ایرانی نظیر نقاشی، خوشنویسی، تذهیب، ترصیع، تشعیر، تصویر و تجلید دیده میشود. مرقع گلشن و مرقع گلستان که امروزه بدان پیوست است، یکی از مهمترین مرقعهایی است که امروزه به دست ما رسیده است این مرقع در زمانی نامعلوم به ایران و به دربار قاجاریان منتقل شد و در تملک ناصرالدینشاه قرار گرفت. شاید بر اثر کشاکش دوران در قرن یازدهم به ایران رسیده باشد و در اواخر قرن سیزدهم زمان ولیعهدی ناصرالدین شاه در کتابخانه شاهنشاهی به ثبت رسیدهاست. انتقال این مرقع به دربار ناصری، موجب محفوظ ماندن نسبی آن شد. بخشی از تاریخچهٔ این مرقع نیز در ۱۵۰ سال اخیر در کاخ گلستان و موزه هنرهای تزیینی ایران گذشتهاست، که خوشبختانه اسناد و شواهد آن در دست است. وجه تسمیهٔ مرقع گلشن و نیز علت و تاریخ ترکیب شدن آن با صفحات مرقع گلستان معلوم نیست. هنرمندان معروف مرقع انگلیسی "عبدالصمد شیرازی"، "دولت"، " ابوالحسن"، "آقارضا و پسرش"، "کمالالدین بهزاد" بوده که همگی ایران هستند. تصویری ازشاهکار مینیاتور فارسی، (پیاده روی در طبیعت) از کتاب مرقع گلشن.