هنر تجلی ابعاد و ساحت غیر مادی انسان در عالم طبیعت است که گاهی در خدمت اندیشه متعالی انسانها است و گاهی در خدمت غرائز حیوانی او قرار می گیرد.
هنر اسلامی هنری است که تجلی معنویت و تعهد انسان باشد و در خدمت تعالی اندیشه و عمل انسان قرار گرفته و موجب سستی و انحراف در فکر و عمل او نشود. هنر تذهیب: «تذهیب، ریاضت در هنر است برای تهذیب قلم و تمرین صبر و شکیبایی». تذهیب از لغت عربی «ذهب» یعنی طلا مشتق شده و عبارت است از طرح و تنظیم ظریف و چشم نواز نقوش و نگارهای گیاهی و هندسی درهم تنیده شده و پیچان که با چرخش های تند وکند وگردشهای موزون و مرتب و خطوط سیال و روان، نقش شده باشد. گل و مرغ نماد موهبت الهی و تجلی ظریف و لطیف آفریدگار است. گفتگوی عاشقانه گل و مرغ نیز به تسبیح‌گویی خداوند و ذکر حق تشبیه می‌شود. گل مقام معشوق را دارد و پرنده (مرغ)، عاشق. در نگارگری گل و مرغ ایجاد هارمونی بین عناصر نقاشی بسیار ظریف است. لازم نیست حتماً پرنده نیز در اثر ترسیم شود اما در صورت حضور به حالت انتظار صبورانه برای شکوفایی گل و عشقبازی با او است. پرنده گاه با اوج‌گیری و حالت سرمستی، خود را از عالم ماده جدا کرده و حالت صعود به سوی عالم غیرمادی دارد.رنگ‌آمیزی نقش‌های گل و مرغ و به طور کلی نگارگری ایرانی، واقع‌گرا نیست و نقاش در انتخاب رنگ‌ها کمابیش آزادی عمل دارد.هنرمندان تذهیب‌کار و نگارگران گل و مرغ و نیز هنرمندان عرصه نقاشی‌خط، مخصوصا در عرصه عبارات «بسم‌الله» و «آیات الهی» در مقطع حرفه‌ای و تخصصی گاهی از شرکت در نمایشگاه‌های اینچنینی سرباز می‌زنند.این موضوع در تکثیر آثار ایشان بدون اجازه خالق اثر ریشه دارد. هنرمند حق دارد درباره نشر، تکثیر و الگوبرداری از اثر خود صاحب نظر باشد.طرح گل و مرغ و تذهیب و یا سیاه‌مشق‌ها و نقاشی‌خط‌های اسلامی در حالتی روحانی و معنوی توسط هنرمند خلق می‌شود و اثر بجا مانده حاصل و یادگار لحظات راز و نیاز و مناجات هنرمند با خالق هستی است از نظر تاریخی ترکیب گیاهان و پرندگان از زمان دور شدن ترسیم گیاهان به طرح‌های هندسی آغاز شد. زیرا گل‌ها و گیاهان با بافت حلقه‌ای و پر خم و پیچ خود می‌توانند طرح‌های هندسی را بپذیرند اما پرندگان با نرمی اندام‌هایشان به طرح‌های غیرهندسی نیاز دارند.آثار گل و مرغ از دوران سلجوقی، صفوی و قاجار وجود دارند که تفاوت‌هایی با هم دارند اما روند تغییرات آنها در طول زمان کند بوده است.
شما میتوانید با مراجعه به اینجا عکس های بیشتری از تذهیب به سبک گل و پرنده را ببنید.
