هنر تجلی ابعاد و ساحت غیر مادی انسان در عالم طبیعت است که گاهی در خدمت اندیشه متعالی انسانها است و گاهی در خدمت غرائز حیوانی او قرار می گیرد.
هنر اسلامی هنری است که تجلی معنویت و تعهد انسان باشد و در خدمت تعالی اندیشه و عمل انسان قرار گرفته و موجب سستی و انحراف در فکر و عمل او نشود. هنر تذهیب: «تذهیب، ریاضت در هنر است برای تهذیب قلم و تمرین صبر و شکیبایی». تذهیب از لغت عربی «ذهب» یعنی طلا مشتق شده و عبارت است از طرح و تنظیم ظریف و چشم نواز نقوش و نگارهای گیاهی و هندسی درهم تنیده شده و پیچان که با چرخش های تند وکند وگردشهای موزون و مرتب و خطوط سیال و روان، نقش شده باشد. چون رنگ غالب در این هنر رنگ طلا بوده است، واژه تذهیب به آن اطلاق شده و در سیر تکاملی خود، با حفظ زمینه طلا، رنگهای بسیار گویا و موثری چون لاجورد، سفیداب، شنگرف، اخری، زرمیخ، سرنج، سبز زنگاری، دودی، قرمز دانه و.... در آن مورد استفاده قرار گرفت و دست هنرمندان چیره دست ما خالق زیباترین نگاره های جهان شدند و طرحهای گیاهی و هندسی و گاه حیوانی موجود در طبیعت از صافی ذهن هنرمند عبور کرده به صورت تزیینی در آمدند. تذهیب در نسخه های خطی بخصوص قرآن کریم، در تمام جامعه آن زمان رواج داشت. تذهیب که فقط دو بعدی است با سلیقه هنرمندان اسلامی که میل داشتتند هنر خود را به بهترین شکلی در ارائه تصاویر ظریف نمایش دهند و یک نوع هماهنگی بین خط و تذهیب ایجاد کنند، مطابقت داشت واز اینجا بود که تذهیب کتاب یه یک نوع «هنر مادر» درآمد که در رشته های دیگر مانند: کوزه گری، گچ بری، سنگ تراشی، فلزکاری، پارچه بافی، و قالی بافی به کار برده شد.
شما میتوانید با مراجعه به اینجا عکس های بیشتری از تذهیب به سبک ترنج و شمس را ببنید.
