نقاشی هنری است تصویری و دوبعدی که بر روی سطح اجرا می شود و در آن عمق وجود ندارد. هرچند غالب آثار نقاشی عمق و فضا را به بیننده القا می کنند لیکن این القا ذهنی و نتیجه رعایت قواعد خاصی است. هنر نقاشی هم در زمره هنرهای زیبا(اصلی) و هم هنرهای صناعی(فرعی) مطرح بوده است. این هنر علاوه بر زیباییِ صرف در تزیین اشیا مصرف کردنی نیز به کار رفته است. نقاشی همواره روی سطح جریان دارد. مواد اصلی این هنر،سطح ، نقاشی و رنگ است. مینیاتور نوعی نقاشی محسوب می شود که نمونۀ زیبایی از آنرا در تصویر می بینید که کاخ چهل ستون در شهر اصفهان را نشان می دهد.
مینیاتور در لغت به معنی کوچک تر نشان دادن است و مخفف شده کلمه فرانسوی «مینی موم ناتورال» است که حدوداً از دوره قاجاریان در زبان فارسی امروز مصطلح گردید. نقاشی مینیاتور که به اعتقاد اکثر محققان در ایران تولد یافته و بعد به چین راه برده است، از دوره مغول به صورت تقریباً کامل تر به ایران بازگشته و هنرمندان ایرانی، تلاش بی شائبه ای را در تکمیل و توسعه آن صرف کرده اند. نقاشی مینیاتور از جمله هنرهایی است که قابلیت به تصویر درآوردن تمامی طبیعت را در قالبی کوچک دارد. مینیاتوریست، هنرمندی است که آن چه را خود می اندیشد، یا می پندارد که بیننده علاقمند به دیدن آن است، تجسم می بخشد و لزوما تابع مقررات و قوانین حاکم بر فضای نقاشی نیست. مکاتب نقاشی مینیاتورهای ایرانی، از اولین قرون بعد از اسلام آغاز شده است. نقاشی مینیاتور ایرانی در قرون اولیه بعد از ظهور اسلام، در ترکیب با خط عربی تداوم یافته و بهترین نسخه های قرآن کریم را هنرمندان مبتکر ایرانی نوشته اند و به تزئین و تذهیب مصحف شریف پرداخته اند. شیوه های نقاشی مینیاتور در ایران بسیار متنوع است. هر یک از استادان معروف نقاشی مینیاتور، تغییراتی در روش و شیوه هایی که قبل از خود متداول بوده، وارد نموده اند. این روشها را در طراحی می توان بطور کلی به سه دسته تقسیم کرد: طراحی مینیاتور رنگی، طراحی مینیاتور بدون رنگ و طراحی مینیاتور سفید قلم.
