هنر ایرانی و اسلامی به بخشی از هنر اطلاق میشود که در جامعه مسلمانان و نه لزوماً توسط مسلمانان رواج داشته است. هرچند ممکن است هنرهای اسلامی در مواردی با تعالیم و شریعت اسلام انطباق نداشته باشد ولی تأثیر فرهنگ اسلامی و منطقهای در آن بهخوبی نمایان است. هنرهای پارسی یا ایرانی یکی از دورانهای شکوهمند تاریخ هنر و یکی از ارزشمندترین دستاوردهای بشری در عرصه هنری بهشمار میآید و شامل انواع متنوعی از هنر همچون معماری، خوشنویسی، نقاشی، سرامیک و مانند آنها میشود. نساجی یکی از این هنرهای ناب و زیباست که نمونه ای از انرا در تصویر ملاحظه می فرمایید.
دانش نساجی در مورد الیاف و نخهای کاربردی در صنایع نساجی، پارچههای بافتهشده، منسوجات بیبافت، پوشاک، کاربردهای نساجی در سایر صنایع، روشهای تولیدی و کنترل کیفی مرتبط، به تحقیق میپردازد. نساجی عبارتست از ریسندگی یا بافندگی که یک هنر بافتی است و در آن برای تولید پارچه، دو مجموعهٔ مجزا از نخها و رشتهها که تار و پود نامیده میشوند، در هم بافته می شوند. رشتههای تار در قطعهٔ پارچه به صورت طولی، و رشتههای پود در عرض از این سو به آن سو میروند. نساجی سنتی فراورده هایی است که با کمک دستگاه های ساده بافندگی از نوع دو وردی، چهار وردی، هشت وردی تا ژاکاردی دستی تولید میشود. زری، مخمل، ترمه، دارایی، جاجیم و نظایر آن در زمره نساجی سنتی ایران قرار دارند. وسایلی که متعلق به ۶۰۰۰ سال پیش در ایران است گواه خوبی است بر اینکه مردم آن زمان از فن ریسندگی و تبدیل پشم به نخ آگاه بودهاند. نخستین نشانهای که از وجود پارچه منسوخ در ایران موجود است متعلق به ۴۰۰۰ سال ق. م است که در شوش بدست آمده است. در ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ سال ق. م بافندگی بطور کامل و ظریفتر معمول شد. در دوره هخامشی از پارچه زری استفاده می شده که به علت علاقه فراوان به رنگ آبی، این رنگ در تولید پارچهها بسیار استفاده شده است. عجیب ترین محصول پارچه بافی دوره صفویه مخملهای آنهاست که هنوز کسی نتوانسته محصولی به آن زیبایی بسازد. هم اکنون مراکز مهم تولید پارچههای دستباف ایران استانهای یزد، اصفهان، خراسان، مازندران، گیلان، گلستان و خوزستان هستند. پارچههای نفیسی چون ذری و مخمل تنها در تهران، کاشان و هنرستان هنرهای زیبای كاشان تولید میشود.
هنر اسلامی - صنایع دستی - هنر نساجی قالی - قالیچه فارسی - ایران ، قرن شانزدهم