قلم زنی عبارت است از تزیین و کندن نقوش بر روی اشیای فلزی به ویژه مس، طلا، نقره، برنج و یا به عبارت دیگر ایجاد خطوط و نقوش به وسیله قلم با ضربه چکش و بر روی اجسام فلزی. قلمزنی یکی از رشتههای هنرهای سنتی ایران است که در دستهبندی، در رده هنرهای صناعی و در گروه فلزکاری قرار دارد. امروزه برای قلمزنی نخست داخل یا زیر ظرف یا سینی مورد نظر را که معمولاً از جنس نقره یا طلا است از محلول قیر و گچ پر میکنند تا سروصدای قلم کمتر به گوش برسد و همچنین مانع از سوراخ شدن ظرف در حین کار شود. سپس نقش مورد نظر را روی ظرف رسم کرده و قلم مناسب را انتخاب کرده و روی سطح ظرف قرار میدهند و با چکش بر انتهای قلم میکوبند تا شیارها و نقشها با تغییر شدت ضربه روی ظرف ایجاد شوند. قلمهای این هنر متنوع هستند و نامهای خاص خود را دارند مانند قلم سایه و قلم نیمبر. پس از ایجاد نقشها، قیر را جدا میکنند و روی شیارها گرده زغال میریزند و روی ظرف را با روغن جلای سیاه میپوشانند. به این ترتیب نقشهای قلمزده شده به شکل خطهایی تیره و مشخص دیده میشود. در تصویر یکی از آثار زیبای قلم زنی استاد بزرگیان را ملاحظه می فرمایید.
اکبر بزرگیان در سال 1334 هجری شمسی در شهر هنر پرور اصفهان زاده شد و از سن شش سالگی در کنار برادرانش در بازار اصفهان در کار ساخت لوازم و اشیاء مصرفی شرکت داشت وی در سن چهارده سالگی استادی ماهر در زمینه ساخت فلزات گوناگون شده و کار خود را تخصصی تر کرده و منحصراً کارهای زیرساخت اساتید بزرگ اصفهان را تهیه می کرد و بر اثر علاقه بیش از حد و استعداد سرشار خود در این رشته که دواتگری نامیده می شود هنر را به حد اعلای خود رساند، یعنی علاوه بر دواتگری به هنر قلمزنی نیز روی آورد و در این زمینه نیز استاد ماهری شد تا جایی که کارهای دواتگری و قلمزنی وی که همه به دست خودش انجام شده در موزه های ایران و خارج از کشور می درخشد وی در زمینه دواتگری و ساخت فلزات استاد بخصوصی نداشته ولی در رشته قلمزنی از استادانی چون استاد علاقه مندان و استاد دهنوی پیروی کرده و همانند استاد دهنوی در کارهایش گرایش زیادی به آثار دوره هخامنشی به ویژه تخت جمشید و نیز به آثار دوره ساسانی و سلجوقی دارد.
هنر ایرانی - قلم زنی - خمره برجسته مسی به سبک ساسانیان - استاد اکبر بزرگیان - 140