هنرهای ایرانی و اسلامی شامل انواع متنوعی از هنر همچون معماری، خوشنویسی، نقاشی، سرامیک و مانند آنها میشود. سفالگری و ساخت ظروف سرامیکی یکی از این هنرهاست که نمونه ای زیبا از آنرا هنر اسلامی هنری نیست که فقط به آیین اسلام ارتباط داشته باشد. اصطلاح «اسلامی» نه تنها به مذهب، بلکه به فرهنگ غنی و متنوع مردمانی که در سرزمینهایی که آیین اسلام در آن رواج دارد نیز اشاره میکند. هنر اسلامی غالباً عناصری سکولار را که توسط برخی از علمای اسلامی حرام شمرده نشده را نیز دربرمیگیرد. همچنین به آن دسته از مفاهیم و موارد هنری که در درون جوامع اسلامی تحت تأثیر عوامل منطقهای و فرهنگ بومی به وجود آمده است نیز هنر اسلامی گفته میشود. هنرهای ایرانی و اسلامی از ناب ترین و قدیمی ترین فعالیت هایی است که مسلمانان از سال های دور به آن مشغولند و سوابق درخشانی نیز در این زمینه دارند. ظهور هنر اسلامی از دل دین و دولت جدید به صورت تدریجی و گام به گام نبود، بلکه همچون ظهور خود دین اسلام و حکومت اسلامی، روندی پرشتاب و ناگهانی داشت. عمده آنچه بر شکلگیری و تزئین بناهای صدر اسلام تأثیر گذاشت ویژهٔ مسلمانان بود و این تأثیرات در خدمت اهدافی قرار گرفت که پیش از اسلام به آن شکل و صورت وجود نداشت. هنر سرامیک هنری است که با استفاده از مواد سرامیکی (شامل رس) ساخته میشود که میتواتد شکلهای مختلفی از جمله سفال، کاشی، تندیسک، مجسمه یا ظرف به خود بگیرد. هنر سرامیک یکی از فعالیتهای هنری است که از هنرهای تجسمی و هنرهای پلاستیکی به حساب میآید. با اینحال، برخی از کارهای سرامیکی از هنرهای زیبا هستند و برخی دیگر، از هنرهای تزئینی، طراحی صنعتی و هنرهای کاربردی به حساب میآیند. همینطور میتوانند دستساختهای در باستانشناسی باشند.
هنر سرامیکی میتواند به دست یک تن یا به دست گروهی که در کارگاه سفالگری یا سرامیک، طراحی، ساخت و تزیین آن را به عهده میگیرند، ساخته شود. سرامیک عامتر از سفال است و سفال، نوعی سرامیک به حساب میآید. سرامیک هرآنچیزی را گویند که وقتی حرارت میبیند، تغییر ماهیت میدهد. مثل رس که در سفالگری کاربرد دارد. در حالی که سفالگری عمدتاً به ساخت اشیا و ظروف از گل رس اشاره دارد.
هنر اسلامی - سفال وسرامیک اسلامی - بشقاب سفالی با نقش های گل و گیاه - سوریه - قرن دوازدهم و سیزدهم میلادی (96)