هنر تجلی ابعاد و ساحت غیر مادی انسان در عالم طبیعت است که گاهی در خدمت اندیشه متعالی انسانها است و گاهی در خدمت غرائز حیوانی او قرار می گیرد. هنر اسلامی آن هنری است که تجلی معنویت و تعهد انسان باشد و در خدمت تعالی اندیشه و عمل انسان قرار گرفته و موجب سستی و انحراف در فکر و عمل او نشود.
وجود اوراق تذهیب شده در نسخه ی های خطی نفیس هنری فارسی هرکدام به منزله بخشی از مجموعه های بزرگی از نمایش استادانه ی رنگ ها و تصاویر و طرح های ظریف و زیبا در آثار خوش نویسی شده است و این مجموعه ها به عنوان آثار هنری نفیس، جایگاه خاصی در فرهنگ و تمدن بشری دارند. ترنج نقشی است که از بند و شاخه ی اسلیمی و به اندازه های بزرگ، متوسط و کوچک تشکیل می شود. ترنج، گاه در حاشیه و گاه در سرلوحه ی صفحه های مُـذهـّب قرار می گیرد و نامهایی متفاوت می یابد. شمسه ، ترنج مرصعی از طلا و لاجورد است که گونه ی بزرگ آن در پشت صفحه ی اول کتابهای مُذهـّب پرکار یعنی در سر آغاز کتاب و قبل از ترصیع و سرلوحه نقش می شود. این آذین به شکل دایره و یا چند ضلعی است و چون خطوطی مانند شعاعهای خورشید از اطراف آن پراکنده می شود، به آن شمسه می گویند.
شما میتوانید با مراجعه به اینجا عکس های بیشتری از تذهیب فارسی به سبک ترنج و شمس را ببنید.
